Ας γνωρίσουμε την συγγραφέα/ποιήτρια Ευφροσύνη Μαντά Λαζάρου

Νοεμβρίου 24, 2023

Η ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ ΕΥΦΡΟΣΥΝΗ ΜΑΝΤΑ ΛΑΖΑΡΟΥ

Οι δημιουργοί συστήνονται...κι ας γνωρίσουμε την συγγραφέα/ποιήτρια Ευφροσύνη Μαντά Λαζάρου

Γράφει η Ευφροσύνη Μαντά Λαζάρου

Με εφτά ποιητικές συλλογές και δύο πεζά μέχρι τώρα, το αναγνωστικό κοινό με γνωρίζει περισσότερο ως ποιήτρια. Ωστόσο ποίηση και πρόζα είναι συγγενικά είδη, έχουν κοινή καταγωγή. Είναι αδέλφια της απορίας και της διερεύνησης. Είναι παιδιά της ανάγκης του λογοτέχνη να αναθεωρήσει και να ανασυνθέσει δημιουργικά τον κόσμο, όπως ο ίδιος τον προσλαμβάνει.

Η ποίηση λειτουργεί περισσότερο ως μια παρηγορητική στιγμή. Διευρύνει τη γλώσσα προσπαθώντας να χωρέσει, να εκφράσει και να υποδεχτεί εμπειρίες πέραν της ως τώρα αποτυπωμένης αντίληψης. «Είσαι το ερημικό ζώο που ερωτά και αποκρίνεται» Θα μπορούσε να είναι ένα σχόλιο στην κραυγή της ανθρώπινης αγωνίας. Δεν υπάρχει καμιά απάντηση έξω από τον άνθρωπο. Τόση μοναξιά. Η ποίηση είναι η φωλιά μέσα στον συντριπτικό χρόνο, ο κήπος μέσα στο άπειρο του απείρου πριν βρεθείς και πάλι μόνος και μετέωρος.

Ερημικό

Ποιος έχει μέσα στο χρόνο μια φωλιά;

Μέσα στο άπειρο του απείρου έναν κήπο;

Η απόκριση ζώο ερημικό·

όπως το σύννεφο μες στο χειμώνα,

όταν πηγαίνει αργοβάδιστο κατά την άνοιξη

ξεφορτώνοντας βροχή.

Αν δεν είσαι ο κήπος της,

πώς να βρεθεί μέσα στο χρόνο μια φωλιά

μέσα στο άπειρο του απείρου ένας κήπος;

Αν δεν είσαι ο κήπος της… δεν είσαι ο κήπος της…

Είσαι το ερημικό ζώο που ερωτά και αποκρίνεται.

(Από τη συλλογή « Ένα δέντρο λιβάνι και πάλι ο ξηρανθός» εκδόσεις Βακχικόν 2020)

«Τα κόκκινα ελάφια», Βακχικόν, 2023, είναι μια διαφορετική στιγμή. Το αίτημα σε αυτό το πεζό έργο είναι άλλο. Πιο κοινωνικό. Υπερασπίζεται τη γυναίκα, που ζει σε μια ιστορική περίοδο τυραννίας και μέσα σε μια κοινωνία βίαιη και πολύ σκληρή. Δίνει όνομα και φωνή στις αόρατες γυναίκες. Στις αδύνατες της Ιστορίας, στις «Έγκλειστες του μύθου» σύμφωνα και με τον πίνακα της Γκλόριας Μαραθεύτη που κοσμεί το εξώφυλλο του βιβλίου.

«Βρέχει απόψε επάνω. Κι όποτε βρέχει πνίγομαι. Παίρνω τους επάνω δρόμους, γυρνάω τις γειτονιές κι όπου βρω ανθρώπους κάθομαι κοντά τους κι αρχινώ. Πνίγομαι! Κολλούν τα βρύα και οι λάσπες πάνω στο σώμα μου. Στάζω νερά. Κρυώνω. Όπως τότε. Θέλω όμως όλα να σας τα εξιστορήσω, θέλω η δική μου η φωνή να ακουστεί, δεν θέλω να μιλούν οι άλλοι για μένα. Ζήτησα να έχω ελευθερία, την εξουσία τους δεν άντεξα επάνω στο κορμί μου ούτε και πάνω στη ζωή μου. Είχα δικαίωμα να δω, να ακούσω, να διαβάσω, να μάθω. Είχα και χρέος και δικαίωμα να γνωρίσω το δικό μου πρόσωπο. Κι όλο καθρεφτιζόμουν στη λίμνη και στα μάτια των άλλων. Χάθηκα όμως, όταν καθρεφτίστηκα στα μάτια φιλήδονου εραστή. Ποια ήμουν, ποια είμαι και τι έτρεξε σε αυτή την ιστορία βγαίνω λοιπόν μες στη βροχή να τα φωνάξω. Κουράστηκα, μέχρι και σήμερα είμαι υποχρεωμένη να ανασκευάζω όσα ψέματα διαδίδετε. Κατασκευάσατε μια άλλη. Ε, δεν είμαι εγώ αυτή.»

Το κείμενο υφαίνεται για να αποκαλύψει τραύματα και ταυτόχρονα να απλώσει ένα ιαματικό πέπλο κατανόησης, να συνθέσει έναν κόσμο συμπόνοιας απέναντι στη βία. Η γραφή ξεδιπλώνει το νήμα της, γίνεται το χνάρι της πορείας των γυναικών, που διερευνούν κι αγωνίζονται να κερδίσουν αυτογνωσία κι ελευθερία.

«Μην κοιτάς, μην καθρεφτίζεσαι στα νερά, όταν αρρωσταίνουν! Καλά μου το είπες μια φορά. Ξενομερίτισσα ήσουν κι έβλεπες καλύτερα τον τόπο μου. Όμως κι εγώ ξέρω τώρα καλύτερα από σένα πως πριν καθρεφτιστείς στα μάτια του εραστή, πρέπει να δεις και να γνωρίσεις το δικό σου πρόσωπο. Τώρα καταλαβαίνω. Πριν από τη λίμνη, πριν από τον εραστή, πρέπει να τολμήσεις να συναντήσεις τους φύλακες σου. Εκείνοι βέβαια δεν σε κοιτούν στα μάτια. Εσύ να επιμένεις να σε ιδούν. Πρώτα να κοιτάξεις τους δικούς σου φύλακες κι ύστερα τους ξένους τυράννους.»

Το βιβλίο ''Τα κόκκινα ελάφια" κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Βακχικόν.