Συνέντευξη με τον συγγραφέα Άγγελο Γιαννακόπουλο

Ο ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ ΑΓΓΕΛΟΣ ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ

Γράφει η Κυριακή Γανίτη

   Σημερινός μου καλεσμένος στην στήλη των συνεντεύξεων ο συγγραφέας Άγγελος Γιαννακόπουλος.Τον ευχαριστώ πολύ για τον χρόνο καί τις απαντήσεις του. Από τις εκδόσεις Ελκυστής κυκλοφορεί το βιβλίο του με τίτλο "Με τον Τζον Μάλκοβιτς στη Βίλνα". Του εύχομαι να είναι καλοτάξιδο. Για όσους/ες επιθυμούν να το διαβάσουν,μπορούν να το προμηθευτούν είτε από το επίσημο site του εκδοτικού,είτε από κάποιο βιβλιοπωλείο. 

Για να δούμε τι μοιράστηκε μαζί μας...

ΕΡΩΤΗΣΗ 1: Με ποιον τρόπο ‘’εισχώρησε’’ η συγγραφή στη ζωή σας;

Α.Γ. Το γράψιμο είναι κάτι που με συνοδεύει από παιδί. Ξεκίνησα να γράφω όταν ήμουνα ακόμα στο δημοτικό. Με συνέπαιρναν τότε βιβλία με περιπέτειες σε άγνωστους κόσμους, σε άλλες ηπείρους και είχα σκαρώσει ένα μικρό μυθιστόρημα με ήρωα κάποιον εξερευνητή στον Αμαζόνιο! Το χειρόγραφο δυστυχώς χάθηκε. Επειδή τυχαίνει να κινούμαι τρεις δεκαετίες τώρα στον ακαδημαϊκό χώρο η λίστα δημοσιεύσεών μου είναι αρκετά μακριά. Έχω δημοσιεύσει στον ακαδημαϊκό χώρο οχτώ βιβλία και δεκάδες άρθρα σε περιοδικά, βιβλία, κλπ. Πέρα όμως από τις επιστημονικές του δημοσιεύσεις ασχολήθηκα εκτενώς και με τη λογοτεχνία (σαν τρόπο απόδρασης), δημοσιεύοντας τα τελευταία 30 χρόνια διάφορα κείμενα ή μικρές συλλογές. Γράφοντας αποκτάς μια καλύτερη επίγνωση του ίδιου σου του εαυτού, τί μπορεί δηλαδή να ήσουνα στο παρελθόν, τί μάλλον είσαι στο παρόν και τί δεν θα ήθελες να είσαι στο μέλλον. Το ζητούμενο όμως είναι να το κάνεις αυτό με τέτοιο ανάλαφρο, σχεδόν φαιδρό τρόπο, ώστε να μπορέσει να αποτελέσει σημείο αναφοράς για εκείνους τους αναγνώστες που κάνουν κάπου-κάπου ανάλογα παράτολμα «ταξίδια» αυτογνωσίας. 

ΕΡΩΤΗΣΗ 2: Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ελκυστής το βιβλίο σας με τίτλο ‘’ Με τον Τζον Μάλκοβιτς στη Βίλνα’’. Να είναι καλοτάξιδο. Μπορείτε να μας πείτε λίγα λόγια γι’αυτό;

Α.Γ. Ευχαριστώ πολύ για τις ευχές! Γενικά θα υποστήριζα πως πρόκειται για μια αυτοσαρκαστική αυτοβιογραφική μαρτυρία των τελευταίων σαράντα χρόνων, ένα «road movie» πάνω στην τραγελαφικότητα της ζωής και των πάμπολλων συνδηλώσεών της. Ειδικότερα, πρόκειται για 13 ιστορίες συναντήσεων με πρόσωπα θρυλικά, όπως αυτά του Θανάση Βέγγου, της Ρόζας Εσκενάζυ ή του Νικόλα Άσιμου, με γνωστά πρόσωπα της έβδομης τέχνης, όπως αυτά του Τζον Μάλκοβιτς και του Βιμ Βέντερς, με πρόσωπα ιερά, όπως αυτό του οσίου Παϊσίου, ή συναντήσεις με εκπροσώπους της πολιτικής κάστας, όπως αυτή με τον κ. Προκόπη Παυλόπουλο, αλλά και άλλες απρόσμενες των οποίων έγινα μάρτυρας. Οι όλως τυχαίες και όντως σουρεαλιστικές αυτές συναντήσεις αποτελούν όμως τον σκληρό μόνο πυρήνα των αφηγήσεων του βιβλίου. Οι συναντήσεις που αφηγούμαι αποτελούν αφορμές για να περιγράψω σημαίνουσες ιστορικές συγκυρίες, τον κοινωνικό και πολιτικό περίγυρο, γενικά, τα τεκταινόμενα μιας ολόκληρης εποχής. Έτσι λοιπόν, υπερβαίνουν το πλαίσιο της αμιγώς αυτοβιογραφικής διήγησης, αποβαίνοντας εντέλει μαρτυρίες μιας συγκεκριμένης ιστορικής συγκυρίας και των συνδηλώσεών της, με προεκτάσεις που ψηλαφίζουν αυτόν τον ίδιο τον υπαρξιακό αυτοκαθορισμό του ανθρώπου. Όλα αυτά, όμως, με τη δέουσα ειρωνεία και φαρμακερή δόση χιούμορ που πηγάζει από την επίγνωση ότι «πάντα χωρεί και ουδέν μένει», όπως θα έλεγε ο Ηράκλειτος.

ΕΡΩΤΗΣΗ 3: Υπάρχουν αυτοβιογραφικά στοιχεία μέσα στην υπόθεση του βιβλίου σας;

Α.Γ. Τα σημαντικά πρόσωπα στο βιβλίο μου, που είναι αυτοβιογραφικό, είναι κατά πρώτο λόγο οι «ήρωες», που κάθε φορά συναντώ και που με κατευθύνουν. Όχι όμως άμεσα αλλά με τρόπο «υπόγειο», ο οποίος μου γίνεται αντιληπτός μετά από πολλά χρόνια, όταν πια κάθομαι και σκέφτομαι γι’ αυτούς και γράφω. Κατά δεύτερο λόγο, ο ίδιος μου ο εαυτός. Εκείνος ο εαυτός μου όμως που βλέποντας στο παρελθόν καταλαβαίνει πως τελικά δεν είμαστε ένας και μοναδικός άνθρωπος, αλλά πολλοί. Πως έχουμε για το παρελθόν μας τόσες ζωές, όσες και απόψεις! Όπως λέω και στην αφήγηση του βιβλίου τη σχετική με την συνάντηση με τον Θανάση Βέγγο, ο ηθοποιός της ζωής αποτυχαίνει οικτρά, όταν εκλάβει τους ρόλους του τόσο σοβαρά, ώστε να ταυτιστεί μαζί τους και υπαρξιακά. Όταν ταυτίσει την ύπαρξή του αυτή καθ’ εαυτή με τον κάθε ρόλο που καλείται να παίξει. Όταν τελικά γίνεται αυτό που υποδύεται. Με άλλα λόγια, όταν αποδίδει οντολογική διάσταση στους κοινωνικούς μύθους.

ΕΡΩΤΗΣΗ 4: Ποια η πηγή έμπνευσης της ιστορίας του βιβλίου σας; Πόσος χρόνος χρειάστηκε για να ολοκληρώσετε την συγγραφή του;

Α.Γ. Το βιβλίο γράφτηκε στο γραφείο μου, στο σπίτι μου, εν καιρώ πανδημίας. Για μήνες ολόκληρους είχα σταματήσει παντελώς τις συνεχείς μετακινήσεις και εργαζόμουν μέσω διαδικτύου. Με άλλα λόγια, το βιβλίο είναι αποτέλεσμα της πανδημίας! Η ιδέα να γράψω αυτό το βιβλίο δεν μου ήρθε όμως ξαφνικά. Την κουβαλούσα μαζί μου επί χρόνια και δυνάμωνε μέσα μου, όσο πολλαπλασιάζονταν οι εμπειρίες μου συν το χρόνω, δεδομένου πως οι εμπειρίες μου, μέσα από πολυάριθμα ταξίδια, σωματικά και πνευματικά, γινόντουσαν όχι μόνο περισσότερες αλλά και, τρόπον τινά, «σουρεαλιστικότερες». Την τελική απόφαση να γράψω πια το βιβλίο την πήρα, όταν συνάντησα πριν μερικά χρόνια, τελείως τυχαία, σε ένα από τα επαγγελματικά μου ταξίδια, τον γνωστό ηθοποιό του Χόλυγουντ Τζον Μάλκοβιτς στη Βίλνα της Λιθουανίας, όπου και μέναμε μαζί στο υπέροχο μικρό ξενοδοχείο «Σαίξπηρ» στην παλιά πόλη της Βίλνας. Εξ ου και ο τίτλος του βιβλίου.

ΕΡΩΤΗΣΗ 5: Πού θα αφιερώνατε το βιβλίο σας;

Α.Γ. Σ’ όλους τους αναγνώστες που κι όταν ακόμα κινούνται σαν απλοί ταξιδώτες της ζωής θέλουν να μεταμορφωθούν, στο μέτρο του δυνατού, σε ταξιδευτές. Επιμένω σ’ αυτήν την σημαντική διαφορά μεταξύ ταξιδιώτη και ταξιδευτή, που δεν μεταφράζεται εύκολα σ’ άλλη γλώσσα. 

ΕΡΩΤΗΣΗ 6: Επιλέγετε να γράφετε ένα βιβλίο χρησιμοποιώντας ένα πλάνο/σχεδιάγραμμα, ή αφήνετε να σας οδηγήσουν οι ήρωες και η ιστορία του;

Α.Γ. Η συνταγή ενός καλού βιβλίου είναι βέβαια η ικανότητα γραφής, η φαντασία και πάνω απ΄ όλα η σκληρή δουλειά. Το γράψιμο δεν είναι παίξε-γέλασε. Από την άλλη, αυτό δεν σημαίνει πως το βιβλίο, ειδικά το λογοτεχνικό, πρέπει να είναι κάτι «βαρύ». Μη ξεχνάμε πως στη βάση της η λογοτεχνία είναι ψυχαγωγία, υπό την κυριολεκτική έννοια της λέξης. Αν δεν θέλουμε «ψυχαγωγία» διαβάζουμε κάποιο επιστημονικό βιβλίο. Με την λογοτεχνία μαθαίνουμε όμως διασκεδάζοντας και διασκεδάζουμε μαθαίνοντας. Άσχετα περί τίνος πρόκειται ακριβώς. Πολύ λίγα επιστημονικά βιβλία το καταφέρνουν αυτό. Από την άλλη, για την επιτυχία ενός βιβλίου η συνταγή είναι πολύ συγκεκριμένη και τα «υλικά» επακριβώς ζυγισμένα. Συνταγές αποτυχίας υπάρχουν μυριάδες.

EΡΩΤΗΣΗ 7: Σαν αναγνώστης,τί είδους βιβλία προτιμάτε να διαβάζετε;

Α.Γ. Το λογοτεχνικό είδος που από παιδί με έλκυε ήταν το διήγημα. Όπως και η ποίηση. Επειδή όμως είμαι αφόρητα λογικός για να είμαι ποιητής αφιερώθηκα σαν συγγραφέας στο διήγημα. 

ΕΡΩΤΗΣΗ 8: Αγαπημένο βιβλίο και συγγραφέας;

Α.Γ. Όσον αφορά τα διαβάσματά μου δεν έχω σταματήσει από τότε που με ξέρω να διαβάζω κυρίως τρεις Έλληνες κλασικούς συγγραφείς ή ποιητές, πάλι και πάλι: τον Α. Παπαδιαμάντη, τον Κ. Καβάφη και τον Α. Εμπειρίκο. Και όχι κάποιο συγκεκριμένο τους έργο αλλά ΟΛΑ τους τα έργα, τα οποία βέβαια έχω στην βιβλιοθήκη μου. Τα δε ποιήματα του Καβάφη σε τρεις διαφορετικές γλώσσες, ελληνικά, αγγλικά και γερμανικά. Του Παπαδιαμάντη τη Φόνισσα μόνο στα Γερμανικά. Ο Εμπειρίκος δεν μεταφράζεται!

ΕΡΩΤΗΣΗ 9: Ποιο το όραμά σας ως συγγραφέας;

Α.Γ. Δεν έχω κάποιο συγκεκριμένο όραμα, υπό την αυστηρή έννοια. Αυτό που θέλω σαν συγγραφέας είναι, να συναντώ ίσως αναγνώστες, γνωστούς ή ξένους, που να μου λένε, πως ακριβώς αυτά ήθελαν και αυτοί πάντα να πουν, αλλά δεν έβρισκαν τα λόγια. Ή να μου λένε πόσο ταυτίστηκαν με αυτά που γράφω. Ή ότι κοιμήθηκαν στις 4 η ώρα το πρωί γιατί δεν μπορούσαν να αφήσουν το βιβλίο από τα χέρια τους. Δεν υπάρχει μεγαλύτερη αμοιβή και υψηλότερη ικανοποίηση για τον συγγραφέα. 

ΕΡΩΤΗΣΗ 10: Τέλος,έχετε ξεκινήσει να γράφετε το επόμενο βιβλίο σας; Αν ναι,μπορείτε να μας πείτε δύο λόγια; Σε ποιο λογοτεχνικό είδος θα ανήκει;

Α.Γ. Έχω ξεκινήσει την έκδοση του βιβλίου στην γερμανική γλώσσα. Το βιβλίο είναι ήδη μεταφρασμένο και χρειάζεται μόνο επιμέλεια. Παρόλα αυτά έχω κάνει ήδη σκέψεις για το επόμενο βιβλίο. Πρόκειται απλά για ακόμα περισσότερες αυτοσαρκαστικές, αυτοβιογραφικές μαρτυρίες, κι άλλα βιογραφικά, σουρεαλιστικά «road movies» πάνω στην τραγελαφικότητα της ζωής. Ο τίτλο εργασίας του βιβλίου «Με τον Έρντογαν στην Οξφόρδη»! θα πρόκειται για αυτοτελής και πάλι ιστορίες στο λογοτεχνικό εκείνο είδος που ονομάζουμε δοκίμιο. 

Σας ευχαριστώ πολύ για τον χρόνο σας καί τις απαντήσεις σας.

Με εκτίμηση, Κυριακή Γανίτη από το blog Vivliovamon