Ο ΕΥΝΟΟΥΜΕΝΟΣ

Γράφει η Κυριακή Γανίτη

Το δέκατο βιβλίο -κατά σειρά έκδοσης- του συγγραφέα Βαγγέλη Κούτα, με τίτλο ''Ο Ευνοούμενος'', κυκλοφόρησε προ ολίγων ημερών από τις εκδόσεις Κέδρος. Δεν μπορώ να πω αν εδώ ισχύει αυτό που λένε ''το δέκα το καλό!'', αλλά σίγουρα θα χαρακτήριζα την επαφή μου μαζί του ως καρμική, αναφορικά με την επίδραση της ιστορίας του βιβλίου πάνω μου... Ένα βαθειά κοινωνικό μυθιστόρημα, με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται, αλλά δίχως τα όποια ''καλούπια'' και ψευτοδηλώσεις τάχα μου ανθρωπισμού, ή, επιτηδευμένου και συνάμα επιφανειακού προβληματισμού. Αντιθέτως, μιλάμε για ένα βιβλίο που μιλάει με αλήθειες που δεν είναι, απαραιτήτως, και οι πιο ευχάριστες στο άκουσμα, μα είναι εκεί και δεν επιδέχονται καμία μορφή δήθεν συμπόνοιας που διαρκεί μόνο όσο πέφτουν πάνω τους οι όποιοι ''προβολείς''... 

Μία ευχή που δίνουμε, απλόχερα, όταν γεννιέται ένα παιδί, είναι να είναι καλότυχο και υγιές σε όλη τη διάρκεια της ζωής του. Ναι, η καλή τύχη δεν είναι πάντα συνδεδεμένη με την πορεία ζωής ενός ανθρώπου. Πολλές φορές είναι ζητούμενο, αφού η κακή τύχη δείχνει να του ''χτυπά'' χωρίς σταματημό και έλλειψη ενσυναίσθησης την πόρτα... Θα μου πείτε ότι δύσκολα κάποιος/α μπορεί να ξεφύγει από το πεπρωμένο του/της, ειδικά όταν γι'αυτό ευθύνονται άλλοι άνθρωποι, ή, άλλοι παράγοντες. Ή μήπως όχι; Ποιο το δικό μας μερίδιο ευθύνης σε όλο αυτό; Μα και πάλι. Όταν η ζωή δείχνει το σκληρό κι ανάλγητο πρόσωπό της από την αρχή σχεδόν της ζωής ενός ανθρώπου, πώς έχουμε την όποια απαίτηση αυτός ο άνθρωπος να μη δείξει παραβατική συμπεριφορά και να μην έχει χάσει την εμπιστοσύνη του στους άλλους ανθρώπους; Να έχει δυσκολία στο να εκφράσει τα συναισθήματά του, να μην έχει μία υγιή προσωπική ζωή, αγαπημένο κοινωνικό περίγυρο, φίλους/ες και μία νόμιμη κι αξιοπρεπή εργασία;

''Σε ένα χωριό κοντά στον Αμβρακικό κόλπο ο έφηβος Περικλής ζει φτωχικά με τον μέθυσο πατέρα του και τη γιαγιά του. Τη μητέρα του δεν τη γνώρισε ποτέ γιατί εγκατέλειψε τον άντρα της και τον ίδιο όταν ήταν μωρό. Έτσι, μεγάλωσε στα χέρια της γιαγιάς του, η οποία τον μισεί επειδή είναι ολόιδιος η μάνα του. Ο Περικλής, για να ξεφύγει από το ασφυκτικό περιβάλλον του σπιτιού του, βρίσκει καταφύγιο στο καλύβι μιας παράξενης γριάς που λέγεται πως είναι μάγισσα. Όταν του γνωρίζει την ανιψιά της, εκείνος την ερωτεύεται. Μαζί της γεύεται την ηδονή, αλλά και την πίκρα της ερωτικής απογοήτευσης. Στους σκληρούς χειμώνες της επαρχίας τα χρόνια κυλούν μίζερα. Όλα όμως φαίνεται να αλλάζουν για τον Περικλή όταν εμφανίζεται ο Αχιλλέας, ένας συγγενής του, ο οποίος έρχεται σαν από μηχανής θεός για να τον βγάλει από το τέλμα και να τον μυήσει σε έναν άλλο κόσμο, στη μεγάλη ζωή της Αθήνας. Ο υπόκοσμος της νύχτας και το εύκολο χρήμα γίνονται δεύτερη φύση του. Ο Περικλής πιστεύει ότι όλα πάνε καλά. Είναι όμως τα πράγματα όπως φαίνονται; Ή μήπως όχι;" (Από το οπισθόφυλλο)

Ο συγγραφέας, για ακόμη μία φορά, μέσα από το έργο του καταφέρνει και σκιαγραφεί ολοκληρωμένους χαρακτήρες ανθρώπων και ολόκληρης της κοινωνίας, χάρη σε αντιφατικά ζεύγη όπως είναι η χαρά και η λύπη, ο έρωτας και ο πόνος του χωρισμού, η αλήθεια και το ψέμα, αλλά και η παρουσία των όποιων δεισιδαιμονιών και προλήψεων, η ψυχολογική βία, τα ήθη των αλλοτινών εποχών των οποίων τα κατάλοιπα μας ακολουθούν έως σήμερα, ο ρατσισμός, η δύναμη του χρήματος και η λατρεία σε αυτό, τα συμφέροντα που προσαρμόζονται ανάλογα με τις περιστάσεις, μα πάνω απ'όλα αυτές οι τυραννισμένες (και αθώες πολλές φορές) ψυχές που προσπαθούν να βρουν την όποια λύτρωση σε έναν κόσμο μη φιλικά διατεθειμένο προς εκείνες, διότι τους/τις έχουν ''καταδικάσει'' ερήμην τους...

Με μία γραφή για κάποιους/ες ωμή, για άλλους/ες καυστική και κυνική, μα για μένα -ως αναγνώστρια- πέρα για πέρα εκκωφαντικά ρεαλιστική, το βιβλίο διαβάζεται με μία ανάσα και μας φέρνει μπροστά από αλήθειες που είναι εκεί και πληγώνουν, αν δεν κάνουμε κάτι για να αλλάξει όλη αυτή η κατάσταση. Ένα βιβλίο που θέτει τους σωστούς και καίριους προβληματισμούς και δεν προκαλεί μία επί τούτου συναισθηματική φόρτιση, αλλά μας ζητάει μόνο την προσοχή μας. Μη βιαστείτε να βγάλετε συμπεράσματα. Αφήστε το να σας οδηγήσει μέχρι το τέλος κι έπειτα, αποφασίστε.

Αναζητήστε το! Καλή ανάγνωση.

Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κέδρος.